De zoektocht naar grond

Kwaliteit van de grond, de oppervlakte, de ligging… Het speelt allemaal een rol bij de zoektocht naar geschikte grond voor een of meerdere Herenboerderijen in Twente. Priscylla Beentjes is een van de leden van de commissie Grond & Boer en helpt met zoeken naar grond.  

Hoe gaan jullie te werk?  

“We zijn begonnen met het zoeken van mogelijkheden voor het pachten van grond, via ons eigen netwerk. Daar zijn we mee begonnen na het dringende advies van Herenboeren Nederland om voorzichtig te zijn. Het is van belang om voorzichtig te zijn met het bekendmaken van je zoektocht omdat het prijsopdrijvend kan werken.” 

Hoe gaat de zoektocht tot nu toe? 

“Redelijk. We hebben een aantal zeer goede opties. Dat is goed, zou je zeggen. Maar het gaat heel langzaam. Er zijn meerdere mensen betrokken in het proces en dus ook meerdere belangen. Je hebt tijd nodig om alle belangen in hetzelfde spoor te krijgen en onderweg kan dat altijd nog misgaan. Dus in het slechtste geval komt er geen coöperatieve boerderij op deze gronden, in het beste geval zijn er in drie Herenboerderijen dit jaar.” 

 Waar moet grond aan voldoen? 

“Het moet voldoende zijn om het bedrijf levensvatbaar te houden op lange termijn. Dat betekent voldoende groot om ieder jaar weer óók eenjarige gewassen te produceren, tegen aanvaardbare kosten voor zo’n 200 gezinnen. Dat betekent zo’n 20 ha. Van die 20 ha moet minimaal zo’n 12 ha direct aaneengesloten zijn omdat anders qua bedrijfsvoering te ingewikkeld en tijdrovend wordt. We willen dus het liefst 20 ha aaneengesloten, dat is het meest voordelig. Verder moet de grond bestemd zijn voor landbouw en moet de samenstelling goed genoeg zijn om mee te kunnen starten. Een Herenboerderij kan de grond ook verbeteren, als je het verstandig doet maar de startpositie moet goed genoeg zijn. Herenboeren Nederland helpt ons met deze beoordelingen.” 

Waarom wordt er grond gepacht? 

“Grond in eigendom is niet te betalen voor 200 gezinnen in dit bedrijfsmodel. Tenzij je een weldoener hebt en deze vacature is nog open! Het eerste inleggeld zou op minimaal €8.000,- komen en kan tot €16.000,-  stijgen en dat zou het aantal potentiële leden drastisch doen afnemen. Te drastisch schatten we in. Als er niet genoeg leden zijn, is de Herenboerderij niet levensvatbaar. Een alternatief voor de weldoener is dat we een organisatie of bedrijf vinden die de grond voor ons wil kopen, wij pachten dan de grond van die onderneming. Dat is een optie die we nu ook verder onderzoeken.” 

1 januari starten vaak de pachtcontracten, wat voor invloed heeft dat op het proces? 

“Dat we dit jaar 2022 alles op alles zetten om minimaal  één coöperatieve boerderij rond te krijgen.” 

Hoe lang wordt er landbouwgrond gepacht? 

“We gaan voor een langdurig contract. Dan moet je denken aan 15 tot 20 jaar. Een coöperatieve boerderij heeft een aantal jaren opstart nodig om de bodem goed te leren kennen en te verbeteren. Die investering wil je niet na een paar jaar aan een ander gunnen.” 

Kun je iets vertellen over de pachtprijzen? 

“Dat durven we niet zo goed, ook om deze kaart in handen te houden bij de onderhandeling. Want reken maar dat dit meerdere stevige gesprekken zullen zijn. Dat is natuurlijk ook logisch. De eigenaar van de grond kan idealistisch helemaal je vriend zijn, het is ook zijn/haar portemonnee.”